Hạt dổi được bà con vùng cao ví von như là “hạt vàng đen của Tây Bắc”, đủ để thấy loại gia vị này quý giá và đắt đỏ đến nhường nào. Cách bảo quản hạt dổi như thế nào để trong quá trình sử dụng hạt không bị giảm chất lượng mùi thơm cũng là băn khoăn của rất nhiều khách hàng.
Hạt dổi rừng có mấy loại?
Trên thị trường hiện nay có 3 loại hạt dổi:
Loại 1: Hạt dổi thu hoạch từ những cây dổi rừng cổ thụ, có tuổi trên 30 năm, và là hạt dổi chín đỏ trên cây, bà con chỉ nhặt về phơi khô khi quả rụng. Loại hạt dổi này rất hiếm có nên giá thành rất cao.
Loại 2: Cũng là loại hạt của cây dổi rừng nhưng tuổi đời cây ít hơn. Khi thu hái thường được hái lẫn giữa quả chín và quả chưa chín hẳn để lấy hạt mang phơi khô.
Loại 3: Là loại hạt thu hoạch từ cây dổi trồng và tuổi đời cây còn non. Hạt dổi từ cây này có đặc điểm to và đen hơn loại 1 và 2. Mùi của hạt rất hắc, chứa nhiều tinh dầu nhưng sau khi nướng lại không nở căng.
Sơ chế hạt dổi rừng trước khi sử dụng
Hạt dổi phải nướng mới cho ra được mùi thơm ngào ngạt đặc trưng vốn có, sau khi nướng, để nguội hẳn rồi mới đem giã nhỏ.
Có 3 cách nướng hạt dổi ngon và thông dụng nhất:
Cách 1: Nướng trực tiếp trên than hồng. Cách này được ưa chuộng nhất. Dùng đũa gắp hạt Dổi bỏ lên than nóng đỏ, nướng trong vài chục giây, khi nào thấy hạt dổi phồng và mùi thơm bốc lên ấy là đã được.
Cách 2: Nướng bằng bếp gas: Mở bếp gas lên ở chế độ nhỏ lửa, dùng đũa gắp hạt Dổi rồi nướng cách ngọn lửa khoảng 3cm, trong vài chục phút là được.
Cách 3: Nướng bằng lò vi sóng: Bạn hãy nướng hạt dổi ở 80 độ C trong vòng 1 – 2 phút, hoặc tùy chỉnh nhiệt độ cho thích hợp, đảm bảo hạt dổi sau khi nướng chín sẽ chuyển sang màu vàng, không bị cháy khét là được.
Công dụng của hạt dổi
Dùng làm gia vị:
Chế biến gia vị chấm: đây là cách sử dụng Hạt Dổi đơn giản và phổ biến nhất mà lại rất ngon, chỉ cần dùng 3 đến 5 hạt là đủ, rất phù hợp làm gia vị chấm các món như: lợn, gà nướng, thịt trâu gác bếp.
Chẩm chéo khô: cho Hạt Dổi và hạt mắc khén giã chung cùng với muối hạt, tỏi tía, ớt khô… mùi thơm của hạt Dổi lẫn với mùi thơm của hạt mắc khén, lại thêm vị cay của ớt làm cho món chấm này thực sự quyến rũ. Chẩm chéo khô phù hợp để chấm tất cả các loại thịt, cá, rau củ hay trái cây…
Chẩm chéo ướt: cho Hạt Dổi và hạt mắc khén giã chung cùng với muối hạt, tỏi tía, ớt, rau mùi tàu, rau thơm và một chút nước lọc, giã thật nhuyễn.
Ăn cùng tiết canh: các tín đồ của món tiết canh lợn, vịt, dê… không thể bỏ qua hạt dổi. Hạt dổi làm tăng vị thơm ngon của bát tiết canh và cũng hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa, phòng tránh các bệnh đường ruột như tiêu chảy, đầy bụng. Loại gia vị này điều hòa tính hàn của tiết canh, giúp thực khách không bị đau bụng sau khi thưởng thức.
Ướp thịt, cá nướng: Bạn cũng có thể ướp hạt dổi với các gia vị khác để làm các món thịt, cá quay, nướng, lạp xưởng, hoặc các món gác bếp đặc trưng của vùng Tây Bắc. Kết hợp giữa hạt dổi rừng và mắc khén để tẩm ướp thịt, cá trong vòng 15 rồi đem nướng trên than là đã hoàn thành món ăn đậm chất núi rừng Tây Bắc.
Chữa đau bụng: Hạt dổi mang tính ấm nên có tác dụng chữa đau bụng rất tuyệt vời. Bạn chỉ cần lấy 1 hạt dổi khô nhai rồi nuốt, vị hơi cay và hắc nhưng sẽ giảm cơn đau bụng ngay tức thì.
Cách bảo quản hạt dổi
Hạt Dổi thu hoạch được phải đem phơi khô. Chúng ta phải phơi thật khô để tránh hạt bị ẩm mốc và hỏng. Để lưu được hương thơm và mùi vị ngon nhất của hạt dổi, các bạn nên mua về dùng đến đâu mới mang ra chế biến đến đó.
Hạt Dổi dễ bị mất mùi và nếu không được bảo quản đúng cách sẽ dẫn đến ẩm mốc. Bạn hãy bọc Hạt Dổi thật kín trong giấy báo sau đó cất lọ thủy tinh hoặc lọ nhựa, cho thêm vài gói hút ẩm càng tốt. Lưu ý không nên sử dụng túi nilon để đựng Hạt Dổi. Sau khi đậy kín trong lọ, bạn nên bảo quản ở chỗ râm mát tránh ánh nắng trực tiếp chiếu vào. Không nên bỏ hạt dổi trong tủ lạnh.
Hạt Dổi nếu được bảo quản đúng cách như vậy sẽ để được 1 đến 2 năm và vẫn giữ nguyên được hương vị và chất lượng của nó. Hy vọng với bài viết trên đây, Tabfarm sẽ giúp các quý độc giả giải đáp được các thắc mắc của mình trong việc bảo quản và sử dụng Hạt Dổi sao cho đúng cách.
